מה אספרה
פוקס, מיכאל | [1947-1966]
מה אַספּרה, מה אַדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די איינס בַאטײַט?ווָאס די איינס בַאטײַט?איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די צוויי בַאטײַט?ווָאס די צוויי בַאטײַט?צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די דרײַ בַאטײַט?ווָאס די דרײַ בַאטײַט?דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די פֿיר בַאטײַט?ווָאס די פֿיר בַאטײַט?פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער. מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די פֿינף בַאטײַט?ווָאס די פֿינף בַאטײַט?פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די זעקס בַאטײַט?ווָאס די זעקס בַאטײַט?זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער..מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די זיבן בַאטײַט?ווָאס די זיבן בַאטײַט? זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די אַכט בַאטײַט?ווָאס די אַכט בַאטײַט?אַכט איז דער ברית,און זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די נײַן בַאטײַט?ווָאס די נײַן בַאטײַט?נײַן זענען די חדשים,און אַכט איז דער ברית,און זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער. מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די צען בַאטײַט?ווָאס די צען בַאטײַט?צען זענען די געבָאט,און נײַן זענען די חדשים,און אַכט איז דער ברית,און זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די עלף בַאטײַט?ווָאס די עלף בַאטײַט?עלף זענען די שטערן,און צען זענען די געבָאט,און נײַן זענען די חדשים,און אַכט איז דער ברית,און זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די צוועלף בַאטײַט?ווָאס די צוועלף בַאטײַט? צוועלף זענען די שֿבטים,און עלף זענען די שטערן,און צען זענען די געבָאט,און נײַן זענען די חדשים,און אַכט איז דער ברית,און זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער.מהַ אספּרה, מהַ אדברה?עודך, עודך, טַא-טַא-דַא-רי-רַאם.ווער קען רעדן, ווער קען זָאגן,ווָאס די דרײַצן בַאטײַט?ווָאס די דרײַצן בַאטײַט?דרײַצן איז בר-מיצווה,און צוועלף זענען די שֿבטים,און עלף זענען די שטערן,און צען זענען די געבָאט,און נײַן זענען די חדשים,און אַכט איז דער ברית,און זיבן איז דָאך שבת,און זעקס זענען די משניות,און פֿינף זענען די חומשים,און פֿיר זענען די אמהות,און דרײַ זענען די אָבות,און צוויי זענען די לוחות,און איינער איז דָאך גָאט,און גָאט איז איינעראון ווײַטער קיינער. |
בהגדות אשכנזיות רבות, השירים בסוף ההגדה מופיעים עם תרגום ליידיש לצד הנוסח העברי. העדות הקדומה ביותר למסורת זו היא בהגדה שנדפסה בפראג בשנת רפ"ז [1526-1527], שם השיר "אדיר הוא" הופיע יחד עם תרגום ליידיש (אלמעכטיקער גאט). לשיר "אחד מי יודע" קיימים תרגומים נוספים ליידיש, עובדה המעידה הן על הפופולריות של השיר בקרב יהודי מזרח אירופה, והן על הרצון להפוך אותו ל"ידידותי" לקהל דוברי היידיש. השיר הוליד גם פרודיות, למשל "איינס איז א יידענע" [אחת האשה], וגרסה המושרת בחתונות. הנוסח הקדום ביותר ביידיש נמצא בהגדת קופנהגן, שיצאה לאור בשנת 1739 באלטונה-המבורג, גרמניה. |
כותר |
מה (מי) אספרה (אדברה, אספר, יזמר, יספר, נדבר) |
---|---|
כותרים נוספים |
ווער קען זאגן (זינגען, ציילן, רעדן) וואס... באטייט [ביצוע מוקלט] |
כותר אחיד |
אחד מי יודע (יידיש) |
בביצוע |
לוקיץ, מאיר |
מתוך |
[יידיש] |
תאריך היצירה |
1948 |
השותפים ביצירה |
סטונהיל, בן 1906-1965 (מקליט) לוקיץ, מאיר 1927- (מבצע) |
הערת מקום וזמן |
ארצות הברית ניו יורק מלון "מרסיי". 1948 summer. |
סוגה |
Songs, Yiddish,Cumulative songs,Multilingual songs,Musical traditions (Jewish), Ashkenazi, Eastern-European Songs, Hebrew |
שפה |
heb;yid |
משך |
00:01:10 |
הערות |
המבצע, בן 21, יליד צ'כנוב, פולין. נושא ישן: סוזשעט : ימים-טובים. פסח. הגדה נושא ישן: זשאנער : קייטלידער. ציילענישן נושא ישן: זשאנער : רעליגיעזע לידער נושא ישן: זשאנער : מיששפראכיקע לידער From the Ben Stonehill collection of Jewish folksongs. Recorded at Hotel Marseilles, New York City, 1948. מסורת: אשכנזים :מזרח / פולין |
הערת מקור |
מספר שיר באוסף סטונהיל : 520. |
מספר מדף |
YC 00982 |
מספר מערכת |
990027670630205171 |
תנאי השימוש:
יתכן שאסור להעתיק את הפריט ולהשתמש בו עבור פרסום, הפצה, ביצוע פומבי, שידור, העמדה לרשות הציבור באינטרנט או באמצעים אחרים, עשיית יצירה נגזרת של הפריט (למשל, תרגום, שינוי היצירה או עיבודה), בכל צורה ואמצעי, לרבות אלקטרוני או מכני, ללא הסכמה מראש מבעל זכות היוצרים ומבעל האוסף.
לבירור אפשרות שימוש בפריט, יש למלא טופס בקשה לבירור זכויות יוצרים
מידע נוסף: הפריט עשוי להיות כפוף לזכויות יוצרים ו/או לתנאי הסכם.
אם לדעתך נפלה טעות בנתונים המוצגים לעיל או שקיים חשש להפרת זכות יוצרים בפריט, אנא פנה/י אלינו באמצעות טופס בקשה לבירור זכויות יוצרים
יודעים עוד על הפריט? זיהיתם טעות?